Η πρόταση του σ. Αλέξη για περισσότερες αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες έχει περάσει στα ψιλά γράμματα. Κυρίως επικεντρωνόμαστε στην εκλογή της Κεντρικής Επιτροπής και του ίδιου του Προέδρου από τη βάση του κόμματος. Καλό και αυτό αλλά δεν αρκεί. Ήρθε η ώρα να εφαρμόσουμε ριζοσπαστικές τομές στην πολιτική. Ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ πρέπει να είναι το πρώτο μεγάλο κόμμα που θα εφαρμόσει αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες στο εσωτερικό του.
Πολιτική από τη βάση του κόμματος
Ένα νέο μέλος και ειδικά ένας νέος άνθρωπος που δεν σκοπεύει να κάνει πολιτική καριέρα αλλά ούτε και να αποκομίσει οικονομικά οφέλη από το κόμμα ο μόνος λόγος να είναι μέλος και να συμμετέχει ενεργά είναι να έχει φωνή, να διαμορφώνει πολιτική, να συζητά, να διαφωνεί, να νιώθει – και να ισχύει – ότι η άποψή του έχει σημασία.
Για να επιτευχθεί ο παραπάνω στόχος είναι επιβεβλημένο να σχεδιαστεί το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα γίνει εφικτό η πολιτική να παράγεται από τη βάση του κόμματος και να εφαρμόζεται από την κορυφή. Τα επαγγελματικά στελέχη του κόμματος δεν πρέπει να έχουν μεγαλύτερο ρόλο στην λήψη των αποφάσεων από τα απλά μέλη. Αντίθετα, πρέπει να έχουν περισσότερες υποχρεώσεις, να δουλεύουν προς την κατεύθυνση της διασφάλισης της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και της κατά γράμμα εφαρμογής αυτών που θα αποφασίζουν τα μέλη.
Να ψηφίζουμε προτάσεις και όχι πρόσωπα
Ψηφίζουμε πρόσωπα τα οποία συγκεντρώνουν εξουσία και όπως είναι γνωστό η εξουσία αργά ή γρήγορα φθείρει το πρόσωπο που θεωρεί ότι του ανήκει. Ας δούμε το εσωτερικό του κόμματος στην πρόσφατη ιστορία εκλογής των νομαρχιακών επιτροπών. Έγιναν εκλογές για να ψηφίσουμε τα πρόσωπα (εκλέκτορες) που θα ψηφίσουν τα πρόσωπα που θα στελεχώσουν τις νομαρχιακές επιτροπές και θα ψηφίσουν τα πρόσωπα (Γραμματεία, Συντονιστικό, Οργανωτικό) που θα οργανώνουν και θα αποφασίζουν για αυτές. Για το επικείμενο συνέδριο καλούμαστε να ψηφίσουμε τα πρόσωπα (σύνεδροι) που θα έχουν τη δυνατότητα να ψηφίσουν τα πρόσωπα (μέλη της ΚΕ) που θα εφαρμόσουν τις αποφάσεις του συνεδρίου. Πότε θα ψηφίσουμε προτάσεις; Πότε θα επικεντρωθούμε στην ουσία και θα διαφωνήσουμε για αυτήν; Πότε θα ακούμε μια άποψη χωρίς να προαποφασίζουμε τη θέση μας ανάλογα με το άτομο που την εκφράζει; Ως μέλη κόμματος της αριστεράς πιστεύω πως οι περισσότερες από εμάς θα συμφωνήσουμε ότι δεν υπάρχει κάποια που έχει μεγαλύτερη αξία από κάποια άλλη. Μπορεί να υπάρχει ένα άτομο το οποίο αρθρώνει ορθό λόγο, ένα άλλο άτομο που σκέφτεται ορθολογικά ή λύνει προβλήματα, κάποιο άλλο άτομο που έχει ταλέντο στη μουσική ή στη ζωγραφική, κλίση στον αθλητισμό. Κανένας από τους παραπάνω δεν είναι καλύτερος από τους άλλους γενικά και η καθεμία μπορεί να είναι καλύτερη από κάποια άλλη σε ένα συγκεκριμένο πεδίο. Ως πότε θα ψηφίζουμε αντιπροσώπους; Έχουμε πλέον τα εργαλεία και την τεχνολογία να συμμετέχουμε όλοι και όλες ισότιμα. Ο καθένας και η καθεμία πρέπει να μπορεί να συναποφασίσει και να εισφέρει τις γνώσεις, απόψεις, ιδέες, βιώματα του/της στο δημόσιο διάλογο.
Δεν έχει σημασία η απόφαση αλλά πόσο δίκαια και δημοκρατικά λήφθηκε
Δεν υπάρχει σωστή και λάθος απόφαση. Υπάρχει απόφαση που έχει ληφθεί δίκαια, δημοκρατικά και συμπεριλαμβάνει τα συμφέροντα όλων των πλευρών που αφορά και απόφαση που ευνοεί συγκεκριμένα συμφέροντα εις βάρος άλλων. Ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ δεν πρέπει να είναι το κόμμα των αποφάσεων των λίγων γιατί σε αυτή την περίπτωση οι αποφάσεις θα εξυπηρετούν συγκεκριμένα συμφέροντα, είτε από δόλο, είτε από άγνοια (δεν μπορούν να γνωρίζουν λίγοι άνθρωποι την οπτική των πολλών), είτε από έλλειψη ενσυναίσθησης. Ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ πρέπει να είναι το κόμμα της δημοκρατικής λήψης αποφάσεων, πρέπει να είναι το κόμμα που θα διαμορφώσει την κοινωνία και θα της δώσει τα εφόδια και τον χρόνο να σκέφτεται, να επιχειρηματολογεί και να αποφασίζει με ενσυναίσθηση (για την καλλιέργεια της οποίας προαπαιτούμενη είναι η πολυφωνία). Δύσκολα μπαίνουμε στη θέση του άλλου, του διαφορετικού, του ξένου όταν δεν το «βλέπουμε» και πιο εύκολα όταν το συμπεριλαμβάνουμε, του δίνουμε βήμα να μιλήσει και να κάνει αισθητή την παρουσία του σε ένα προστατευμένο περιβάλλον απαλλαγμένο από θέσφατα και προκαταλήψεις.
Γνήσιες ερωτήσεις, γνήσια διλλήματα
Δεν πρέπει να φοβόμαστε τον διάλογο και τη διαφωνία. Όλες οι απόψεις να φροντίσουμε να ακούγονται και είτε να υιοθετούνται, είτε να καταρρίπτονται με επιχειρήματα. Να μην εγκλωβιστούμε σε στείρα δημοψηφίσματα βασισμένα σε ψευτοδιλήμματα που σκοπό έχουν να πατρονάρουν την τελική απόφαση -όπως κατά την άποψή μου ήταν αυτό που διεξήχθη το 2015-. Να θέτουμε γνήσια ερωτήματα και να περιμένουμε ειλικρινείς απαντήσεις από την πλειοψηφία.
Μπορούν όλες οι αποφάσεις να ληφθούν πλειοψηφικά;
Όχι δεν μπορούν όλες οι αποφάσεις να ληφθούν πλειοψηφικά από το σύνολο των πολιτών ή των μελών ενός κόμματος. Οι αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται από το δείγμα που αφορούν. Η πλειοψηφική λήψη αποφάσεων αποτελεί δημοκρατική διαδικασία όταν το δείγμα αποφασίζει για τα θέματα που αφορούν το δείγμα. Για παράδειγμα δεν αποτελεί δημοκρατική διαδικασία να ψηφίζει το σύνολο των μελών του κόμματος για τα θέματα που αφορούν στην μουσουλμανική μειονότητα αλλά για αυτά τα θέματα πρέπει να αποφασίζει η ίδια η μουσουλμανική μειονότητα. Το ίδιο ισχύει, για όλες τις μειονότητες όπως ΛΟΑΤΚΙ, άτομα με αναπηρία, πρόσφυγες κ.λπ. Πρέπει να διασφαλίσουμε τα συμφέροντα των μειονοτήτων από την πλειοψηφική λήψη αποφάσεων.
Όταν θέλεις να αλλάξεις τον κόσμο πρέπει πρώτα να αλλάξεις τον εαυτό σου.
Το βασικό πρόβλημα της κοινωνίας είναι η έλλειψη ενσυναίσθησης και η ανάγκη επίρριψης ευθυνών σε κάποιον άλλον άνθρωπο ή παράγοντα. Αυτό, ακριβώς, είναι και το αφήγημα της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Πάντα κάποιος εξωγενής παράγοντας φταίει για όλα τα δεινά αλλά ποτέ η ίδια η Κυβέρνηση που παίρνει τις αποφάσεις. Πρέπει πάντα να επικεντρωνόμαστε στις δικές μας ευθύνες και λάθη. Να κάνουμε διαρκώς αυτοκριτική με στόχο την αυτοβελτίωση. Να αλλάξουμε τον εαυτό μας, να αλλάξουμε το κόμμα μας, να αλλάξουμε την κοινωνία (με αυτή την σειρά).
Κανένας και καμία να μη φοβάται
Ο μόνος τρόπος να πάρουν την εξουσία αυτοί που δεν έχουν επιχειρήματα και ορθό λόγο είναι να χρησιμοποιήσουν αυτούς που δεν είχαν το προνόμιο της μόρφωσης, του ελεύθερου χρόνου για συζήτηση, αμφισβήτηση, περισυλλογή, της ισότιμης πρόσβασης στην πληροφορία, στη γνώση, στην παιδεία. Να δημιουργήσουν ικανή μάζα με τα παραπάνω χαρακτηριστικά για να την χρησιμοποιούν όπως τους συμφέρει και να την χειραγωγούν με την απειλή ενός φανταστικού εχθρού ή υπό τον φόβο ενός εξωγενή παράγοντα. Τον φόβο προς το ξένο, το διαφορετικό, τον θεό, τα εμβόλια, την επιστήμη, τον πόλεμο, την ακρίβεια, τον φόβο της επιβίωσης. Ο φόβος φανατίζει και καταργεί τη λογική, τα επιχειρήματα, την επιστήμη, τη δικαιοσύνη. Ο φόβος ανεβάζει και κατεβάζει κυβερνήσεις και εξυπηρετεί συμφέροντα. Ο φόβος δεν είναι καλός σύμβουλος. Κανένας και καμιά δεν πρέπει να φοβάται. Η λύση είναι η ενημέρωση, η συζήτηση, η γνώση, η ανταλλαγή απόψεων, η κοινωνική δικαιοσύνη, η παράθεση πραγματικών δεδομένων και στατιστικών. Να πούμε την αλήθεια και να μην αφήσουμε τον φόβο να χειραγωγεί την κοινωνία.
Αννέτα Τσελέπη
Πολιτικός Μηχανικός
Μέλος ΝΕ Ξάνθης